“Buhara’dan Bosna’ya Türk İslam Medeniyetinin İzleri”

Prof. Dr. Tufan Gündüz’le tarihin peşinde bir yolculuğa çıkıyoruz. Zaman o kadar hızlı geçiyor ki bazen tarihe tanıklığımız bile uçup gidiyor elimizden. Oysa şimdi etrafımızdaki olayları anlamaya daha çok ihtiyacımız var. İbn-i Haldun, “geçmişler geleceğe suyun suya benzemesinden daha çok benzer” diyor.  Bu benzeyiş bizi korkutmalı mı yoksa sevindirmeli mi? Bunu anlamak için tarihe bıkmadan, usanmadan bakmamız gerekiyor. Asya bozkırlarından Balkanlara, Alparslan’dan Sarı Saltuk’a, Bursa’dan İstanbul’a ve uzak ufuklardan Kızılelma’ya kadar tarih hikâyelerini anlatmaya devam ediyor. Şimdi tarihi daha dikkatle dinlemek zorundayız çünkü onun her zaman  bize fısıldayacağı bir şeyler bulunuyor. 

◊ Toplam 4 Ay sürecek derslerimizin konu başlıkları:

1.Ay ( Ekim)

Buhara’dan Bosna’ya Türk ve İslam Medeniyetinin İzleri

Buhara, Türklerin doğuda İslâmiyet ile tanıştığı bir bölge, Bosna ise Türklerin batıda İslamiyet’i taşıdığı en uzak saha. İkisinin arasında kurulan ve yüzyıllar boyu yaşatılan büyük kültür medeniyetin nitelikleri, evreleri, özellikleri ve bıraktığı miras üzerine tespitler, tartışmalar ve değerlendirmeler.

2.Ay (Kasım)

Türk Tarihinde Semboller, İşaretler ve Nitelemeler

Tarih bazen sembollerle, işaretlerle, izlerle dile gelir. Bazen bir ok, bazen bir kilim motifi, bazen de bir kelime her şeyi anlatmaya yeterlidir. Mezar taşındaki bir kılıç çizimi, kaya üzerindeki bir geyik veya at resmi ya da bir paranın üzerindeki küçük bir dua bir şey anlatır. Sadece bunlar değil tabii ki. Bir ferman üzerindeki “Sözümüz” ya da bir dilekçe üzerindeki “Devletlü” ifadesi aslında bir kültürü yansıtır. Bunları bilmek tarihe yapılan atıfları anlamayı kolaylaştırır.

3.Ay (Aralık)

Tarihi Tartışmak: “Acaba ne kadar doğru?”

Tarihi bir olgu ya da olayı incelerken “Acaba ne kadar doğru?” sorusu daima anlamlıdır. Çünkü bu sorunun cevabı aynı zamanda tarih kurgusunun da esasını oluşturur. Doğruyu bulmak için metot ve araştırma usullerini bilmek, en azından buna sadık kalmak tarihi olaylar üzerinde tartışmayı da güzelleştirir. Olay veya olgu anlatımında, içerik bilgisi ve tartışma esaslarını bilmek tarihi anlamayı daha da kolaylaştırır. Tarihi tartışmak her zaman ilginçtir ama metot bilmeden tartışmak tehlikelidir de.

4. Ay (Ocak)

Edebiyat ve Tarih ya da Tarihin Edebiyatı

Bir dönemi edebiyat üzerinden anlamak. Şiir, hikâye, roman ve tiyatro üzerinden Osmanlıların son dönemine bakmak. Namık Kemal, Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp, Yahya Kemal ve Mehmet Akif ne anlatmaya çalışıyordu. Çöküş dönemini nasıl anladılar, nasıl anlatmaya çalıştılar.  Son dönem Türk edebiyatına tarihçi gözüyle bakmak.

Not: Ayda bir olacak şekilde düzenlediğimiz Güz dönemi eğitimlerimizde devam zorunluluğu bulunmaktadır.